Ο μεγαλύτερος πόλεμος στην ιστορία της ανθρωπότητας. Άρχισε το 1939 και τελείωσε το 1945. Επεκτάθηκε σ' όλο τον κόσμο και πήραν μέρος σ' αυτόν όλα τα σημαντικά κράτη της Γης, με το κόστος σε ζωές να φτάνει τις 55,5 εκατομμύρια. «Καινοτομία» αυτού του πολέμου: Η Ατομική Βόμβα. Με το τέλος του πολέμου άρχισε ο Ψυχρός Πόλεμος εξαιτίας της γιγάντωσης της Σοβιετικής Ένωσης, ενώ η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία, παρ'ότι νικήτριες, έχασαν το μεγαλύτερο μέρος των αποικιών τους. Τέλος, από τον πόλεμο αυτό αναδείχτηκαν ως υπερδυνάμεις οι Η.Π.Α. και η Σοβιετική Ένωση.
Αίτια - Μεσοπόλεμος
Μετά την λήξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου οι νικητές επέβαλαν με την Συνθήκη των Βερσαλλιών στην ηττημένη Γερμανία σκληρότατους όρους με σκοπό να την γονατίσουν οικονομικά. Οι πολεμικές επανορθώσεις που επιβλήθηκαν στην Γερμανία ήταν τόσο υπέρογκες που δημιούργησαν ένα κύμα αντιδράσεων στον Γερμανικό λαό που πάντα πίστευε ότι δεν έχασε πραγματικά τον πόλεμο αλλά «προδόθηκε». Παράλληλα ο κόσμος βρισκόταν σε μία οικονομική κρίση, η οποία ακολουθήθηκε από μια ταχεία κάμψη της παραγωγής, της απασχόλησης και του εμπορίου. Αλυσιδωτά οι επιπτώσεις ήταν σημαντικές.
Οι αιτίες του νέου πολέμου ανάγονται, όπως και στην περίπτωση του προηγούμενου, του Α' Παγκοσμίου, στη διαπάλη των μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών να διανείμουν, το καθένα προς όφελός του, τον πλούτο της εγγύς τους περιφέρειας και των αποικιών. Τα κράτη αυτά από τα μέσα του 16ου αι., αναδείχτηκαν σε παγκόσμιες αποικιοκρατικές δυνάμεις και συγκέντρωσαν στα χέρια τους το σύνολο σχεδόν της οικονομικής και πολιτικής δύναμης. Έτσι, κάθε σύγκρουσή τους είχε επιπτώσεις σ' ολόκληρο τον κόσμο.
Η απελπισία από την οικονομική κρίση και το αίσθημα ότι οι Γερμανοί δεν είχαν όλα αυτά που δικαιούνταν, οδήγησαν σε μια έξαρση του εθνικισμού και διευκόλυναν την άνοδο στην εξουσία του Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος με αρχηγό τον Αδόλφο Χίτλερ.
Η πολιτική του Χίτλερ ήταν να αναδημιουργήσει την Γερμανία αποκτώντας τον αναγκαίο «ζωτικό χώρο» και να κάνει ένα «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» με όλους εκείνους που θεωρούσε ότι είχαν φέρει την χώρα σε κακή κατάσταση. Το τελευταίο, πέρα από την Γαλλία, περιελάμβανε και τους Εβραίους και ήταν και βασικό όπλο του αντισημιτισμού του.
Στις 12 Μαρτίου του 1938 η Γερμανία εξανάγκασε σε άνευ όρων συνθηκολόγηση την Αυστρία και την προσάρτησε, σε μια κίνηση που ονομάστηκε Άνσλους. Τον Σεπτέμβριο υπό την απειλή πολέμου ο Χίτλερ προσάρτησε στην Γερμανία και την Σουδητία, περιοχή της δυτικής Τσεχοσλοβακίας με συμπαγή γερμανική μειονότητα 3.500.000 ατόμων. Ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Νέβιλ Τσάμπερλεν οδήγησε την Γερμανία στη Συμφωνία του Μονάχου, σύμφωνα με την οποία η Σουδητία κατοχυρωνόταν στην Γερμανία με αντάλλαγμα την υπόσχεση να μην προσαρτηθεί περισσότερο τσεχικό έδαφος, πράγμα που καταστρατηγήθηκε έξι μήνες αργότερα, όταν τον Μάρτιο του 1939 ο Χίτλερ κατέλαβε ολόκληρη την Τσεχοσλοβακία.
Η αδράνεια αυτή, που οδήγησε στη διάλυση της Κοινωνίας των Εθνών, άφηνε τη Σοβιετική Ένωση εκτεθειμένη απέναντι στη Γερμανία, που ήταν πια πολύ πιο ισχυρή απ' ό,τι στις αρχές του Α΄ Παγκόσμιου πολέμου. Έτσι, οι Ρώσοι δε δίστασαν καθόλου να υπογράψουν το στις 23 Αυγούστου 1939 «σύμφωνο μη επιθέσεως» με τη ναζιστική Γερμανία, που από την πλευρά της το ήθελε για να αποφύγει τον εφιάλτη του διπλού μετώπου σε Δύση και σε Ανατολή.
Όταν οι ενέργειες του Χίτλερ έγιναν πια πολύ σαφείς, οι σύμμαχοι Αγγλογάλλοι έδωσαν εγγυήσεις στην Πολωνία και στη Ρουμανία, ότι θα τις προστάτευαν από ενδεχόμενη γερμανική επίθεση. Πρόκειται για την υλοποίηση της καθυστερημένης αλλά δυναμικής τους πλέον απόφασης να εναντιωθούν στην επεκτατική πολιτική τόσο της Γερμανίας όσο και του άλλου φασιστικού κράτους της Ευρώπης, της Ιταλίας, πολιτική που πραγματωνόταν με κατάληψη ξένων εδαφών από τα μέσα της δεκαετίας του 1930.
Η εισβολή των Γερμανών στα εδάφη της Πολωνίας (Σεπτέμβριος 1939) αποτέλεσε το γεγονός που εξάντλησε την αγγλογαλλική υπομονή και σήμανε την έκρηξη του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου.
Έναρξη του πολέμου
Τα ξημερώματα της 1 Σεπτεμβρίου 1939, η Γερμανία εξαπέλυσε επίθεση στην Πολωνία. Ο Γερμανικός στρατός εφαρμόζοντας μια νέα τακτική, τον κεραυνοβόλο πόλεμο (blitzkrieg), που περιλάμβανε σαρωτικούς βομβαρδισμούς και ταχεία προέλαση τεθωρακισμένων και μηχανοκίνητων δυνάμεων, αιφνιδίασε τους Πολωνούς και σε πολύ σύντομο διάστημα κατέλαβε την Βαρσοβία και την μισή Πολωνία. Στις 17 Σεπτεμβρίου η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στην Πολωνία από ανατολικά και κατέλαβε την υπόλοιπη μισή. Μέχρι τις 6 Οκτωβρίου ολόκληρη η Πολωνία είχε καταληφθεί.
Ο «πόλεμος αστραπή» -όπως χαρακτηρίστηκαν οι συνεχόμενες χιτλερικές νίκες που ακολούθησαν- κατέληξε στην κατάληψη του μεγαλύτερου μέρους της Ευρώπης από τους Γερμανούς, ενώ η επίθεση εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης επισφράγισε τα σχέδια του Χίτλερ για μια ενιαία ναζιστική Ευρώπη. Όπου επικράτησαν οι Γερμανοί, οι χώρες της Ευρώπης γνώρισαν τη «Νέα Τάξη», που σήμαινε την πολιτική υποταγή των κατακτημένων κρατών στη Γερμανία, τη στέρηση κάθε ελευθερίας, την οικονομική λεηλασία, την καταδίωξη και εξόντωση των απανταχού στην Ευρώπη Εβραίων και άλλων «ανεπιθύμητων» πληθυσμιακών ομάδων, όπως των Τσιγγάνων.
Τον Απρίλιο του 1940, ο γερμανικός στρατός κατέλαβε τη Δανία και τη Νορβηγία και τον επόμενο μήνα επιτέθηκε κατά της Ολλανδίας και του Βελγίου (που αποτελούσαν στρατηγικές προσβάσεις) και κατά της Γαλλίας.
Aπό το 1941, με την επίθεση της Ιαπωνίας, του τρίτου συμμάχου του Άξονα, εναντίον του αμερικανικού στόλου στο Περλ Χάρμπορ, η οποία της άνοιξε το δρόμο για την κατάληψη όλης της νοτιοανατολικής Ασίας, η σύρραξη έλαβε παγκόσμιες διαστάσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου