Σε κίνδυνο βρίσκεται το μέλλον ενός από τους μεγαλύτερους πλειστηριασμούς κοιτασμάτων πετρελαίου στο κόσμο, καθώς η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Βενεζουέλας και οι δυτικές πετρελαϊκές εταιρείες έχουν έντονες διαφωνίες σχετικά με τους όρους ανάπτυξης των κοιτασμάτων.
Οι επαναλαμβανόμενες καθυστερήσεις του πλειστηριασμού των δικαιωμάτων εξόρυξης και εκμετάλλευσης του πετρελαίου της Ζώνης του Ορινόκο - που αναβλήθηκε για τρίτη φορά στα τέλη του περασμένου μήνα - αντανακλούν τις ανησυχίες των επενδυτών για τους πολιτικούς κινδύνους, το επαχθές κόστος χρηματοδότησης και την αποδοτικότητα των σχετικών έργων. Και, βέβαια, η μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου και τα προβλήματα της παγκόσμιας οικονομίας επιδεινώνουν περαιτέρω την κατάσταση.
«Υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Η Ζώνη του Ορινόκο είναι πολύ μεγάλη, έχει τεράστιο δυναμικό κοιτασμάτων και κανέναν γεωλογικό κίνδυνο», λέει ο Ροντόλφο Γκουζμάν, σύμβουλος στην Arthur D. Little, του Χιούστον. Το χαμηλό κόστος παραγωγής και η έλλειψη εναλλακτικών επιλογών οπουδήποτε αλλού στον κόσμο ενισχύουν προφανώς την ελκυστικότητα των κοιτασμάτων του Ορινόκο.
Πρόκειται για την πρώτη επενδυτική ευκαιρία στα μεγάλα πετρελαϊκά κοιτάσματά της που προσφέρει η Βενεζουέλα στους ξένους μετά από 10 ολόκληρα χρόνια. Όμως ο ενθουσιασμός των δυτικών εταιριών ψαλιδίζεται για πολλούς και διάφορους λόγους.
Η πρώτη και μεγαλύτερη ανησυχία τους έχει να κάνει με το φόβο για το ασταθές πολιτικό κλίμα της Βενεζουέλας και το απρόβλεπτο των ενεργειών του προέδρου της Ούγκο Τσάβες που υπεραμύνεται της σοσιαλιστικής του επανάστασης. «Η ασφάλεια παραμένει ο πιο σημαντικός παράγοντας», λέει ο Πιέτρο Πιτς, διευθυντής έκδοσης του περιοδικού Latin Petroleum Magazin με έδρα το Καράκας. «Δεν έχει περάσει μήνας χωρίς η κυβέρνηση να πάρει τον έλεγχο μιας ιδιωτικής εταιρείας», συνεχίζει, υπογραμμίζοντας την απαλλοτρίωση των περιουσιακών στοιχείων άνω των 70 πετρελαϊκών εταιριών φέτος.
Οι ανησυχίες για πιθανές παραβιάσεις της ‘ιερότητας του συμβολαίου’ ενισχύονται στη συνέχεια από το γεγονός ότι οι φορολογικοί συντελεστές για τις πετρελαϊκές εταιρείες αυξήθηκαν 4 φορές από το 2004, ενώ η κρατική πετρελαϊκή εταιρία της Βενεζουέλας PDVSA έχει αμελήσει να καταβάλλει μερίσματα σε συνεργάτες της σε κοινοπραξίες. Κι αυτό εξηγεί γιατί οι δυτικές εταιρίες επιμένουν στη διασφάλιση του δικαιώματος για παραπομπή πιθανής διαμάχης ως προς τους όρους των συμβολαίων σε διεθνή δικαστήρια, ιδίως αφότου η Exxon Mobil και η ConocoPhilips ήγειραν διεκδικήσεις αποζημιώσεων ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων ενάντια στη Βενεζουέλα μετά το κύμα εθνικοποιήσεων του Τσάβες το 2007. Αλλά η κρατική εταιρεία της Βενεζουέλας δείχνει αρνητική σε αυτό, υποστηρίζοντας ότι η αποδοχή τέτοιων όρων θα υπονομεύσει την εθνική κυριαρχία της χώρας – αν και έχει συμπεριλάβει ρήτρα που προβλέπει διεθνή διαιτησία στα συμβόλαια που έχει υπογράψει με επενδυτές από τη Ρωσία, η οποία είναι σύμμαχος της Βενεζουέλας.
Άλλο ένα σοβαρό εμπόδιο έχει να κάνει με τους επαχθείς όρους χρηματοδότησης των πρότζεκτ, ιδίως στο πλαίσιο των σημερινών δύσκολων συνθηκών στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές. Στις δυτικές εταιρείες θα επιτραπεί να αποκτήσουν μερίδιο συμμετοχής έως 40% σε καθένα από τα εκπλειστηριαζόμενα πρότζεκτ, ενώ η κρατική εταιρεία της Βενεζουέλας θα κατέχει το 60%. Παρόλα αυτά ζητείται από τις δυτικές εταιρείες να καταβάλουν το 100% της χρηματοδότησης των έργων.
Οι δυσκολίες έχουν και συνέχεια καθώς οι κοινοπραξίες που θα αναλάβουν τα έργα θα πρέπει να καταβάλλουν δικαιώματα στη χώρα για την εκμετάλλευση του υπεδάφους της τής τάξης του 33%. Τέλος, τα σχέδια απαιτούν μεγάλες δαπάνες έναρξης για την κατασκευή των πολύπλοκων και πανάκριβων διυλιστηρίων που απαιτούνται για την επεξεργασία του πολύ 'βαριού' πετρελαίου του Ορινόκο.
“ Σαν εταιρεία με μετοχές που διαπραγματεύονται δημόσια χρειαζόμαστε μια ελάχιστη απόδοση για την επένδυσή μας”, δήλωσε ο τοπικός επικεφαλής μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες που κατέθεσαν προσφορές, αμφιβάλλοντας αν είναι αυτό εφικτό υπό τους παρόντες όρους και τις συνθήκες της αγοράς.
Ή όπως το έθεσε ο κ. Γκουζμάν: “Για πολλές εταιρείες εδώ είναι πολύ δύσκολο να πείσουν τα αφεντικά τους στην χώρα προέλευσης να καταθέσουν μια σοβαρή προσφορά”. Και το γεγονός ότι η πετρελαϊκή κρατική εταιρεία της Βενεζουέλας PDVSA θα έχει τον επιχειρησιακό έλεγχο όλων των νέων πρότζεκτ δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τα πράγματα, καθώς πολλές ξένες εταιρείες είναι δυσαρεστημένες από τη συνεργασία μαζί της σε διάφορα κοινά πρότζεκτ που τρέχουν ήδη.
Όλα αυτά έχουν τροφοδοτήσει μια έντονη φημολογία ότι ο πλειστηριασμός θα έχει λίγες σοβαρές προσφορές και μπορεί να ματαιωθεί. Άλλοι όμως παρατηρούν ότι ακόμα και αν δεν κάνουν προσφορές οι δυτικές ιδιωτικές εταιρείες, παραμένουν δεσμευμένες στο έργο οι κρατικές πετρελαϊκές εταιρείες χωρών όπως η Κίνα και η Ρωσία. Εκπρόσωπος στο Καράκας μιας από αυτές τις κρατικές εταιρείες είπε ότι μπορεί το κόστος να είναι υψηλό, αλλά μετρά περισσότερο η εθνική ενεργειακή ασφάλεια. “Το πρότζεκτ απαιτεί σοβαρές επενδύσεις, σίγουρα, αλλά αφού η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων δεν ενέχει κανέναν κίνδυνο και μπορεί να είναι το τελευταίο έργο τέτοιου μεγέθους που απέμεινε παγκοσμίως, δεν υπάρχει περίπτωση να μείνουμε εκτός”.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου