Μελετη πορισματος για συγκρουση Τεμπων

Η αναφορά του πορισματος για τα Τεμπη, εξετάζει τη σύγκρουση των τρένων στις 28 Φεβρουαρίου 2023 και περιλαμβάνει ανάλυση των αιτίων, των συνεπειών και των προτάσεων για τη βελτίωση της ασφάλειας των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα.

Περίληψη της Αναφοράς για το Δυστύχημ

α των Τεμπών

1. Το Ατύχημα

• Στις 28 Φεβρουαρίου 2023, η επιβατική αμαξοστοιχία IC-62 (με 352 επιβαίνοντες) αναχώρησε από τον σταθμό της Λάρισας με καθυστέρηση 48 λεπτών.
• Την ίδια στιγμή, η εμπορική αμαξοστοιχία 63503 ξεκίνησε από τον σταθμό Νέων Πόρων προς Λάρισα.
• Λίγο μετά τις 23:18, τα δύο τρένα συγκρούστηκαν μετωπικά, με ταχύτητες 150 χλμ/ώρα (επιβατικό) και 90 χλμ/ώρα (εμπορικό).
• Το δυστύχημα προκάλεσε μια τεράστια έκρηξη και πυρκαγιά, καταστρέφοντας ολοσχερώς τα πρώτα βαγόνια της επιβατικής αμαξοστοιχίας.

2. Συνέπειες

• 57 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, εκ των οποίων 11 ήταν εργαζόμενοι ή υπεργολάβοι της Hellenic Train.
• 81 άτομα τραυματίστηκαν σοβαρά, ενώ 99 υπέστησαν ελαφρύτερους τραυματισμούς.
• Η τραγωδία προκάλεσε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και κοινωνικές αντιδράσεις.

3. Αίτια του Δυστυχήματος

• Ο σταθμάρχης της Λάρισας έθεσε χειροκίνητα τις αλλαγές τροχιάς, ξεχνώντας να τοποθετήσει τους διακόπτες 118 Α/Β στη σωστή θέση, οδηγώντας το τρένο IC-62 στη λάθος γραμμή.
• Δεν υπήρχε επιβεβαίωση μέσω διαδικασίας «read-back» από τους μηχανοδηγούς.
• Η χρόνια υποστελέχωση και κακή συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου επιδείνωσαν το πρόβλημα.
• Η έλλειψη αυστηρής εφαρμογής των επικοινωνιακών πρωτοκόλλων μεταξύ σταθμαρχών και μηχανοδηγών συνέβαλε στο λάθος.
• Η χρήση ενός ανοιχτού συστήματος επικοινωνίας VHF δεν επέτρεψε την προτεραιότητα σε κρίσιμα μηνύματα ασφαλείας.

4. Παράγοντες που Επιβάρυναν τις Συνέπειες

• Η ταχύτητα των τρένων ξεπερνούσε τα όρια σύγκρουσης που αντέχουν τα οχήματα (36 χλμ/ώρα).
• Η φωτιά μετά τη σύγκρουση πιθανώς προκλήθηκε από άγνωστη ύλη καυσίμου.
• Η απουσία καλύτερων πυρασφαλών υλικών στα βαγόνια επιδείνωσε τις συνέπειες.
• Η έλλειψη οργανωμένου σχεδίου διαχείρισης ανθρώπινων απωλειών επηρέασε την αντιμετώπιση του δυστυχήματος.

5. Συστάσεις

• Να εφαρμοστεί αυστηρότερο σύστημα ελέγχου των εντολών και επικοινωνίας μεταξύ σταθμαρχών και μηχανοδηγών.
• Να αναβαθμιστεί η συντήρηση και ο εκσυγχρονισμός της σιδηροδρομικής υποδομής, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων ασφαλείας.
• Να βελτιωθεί η εκπαίδευση του προσωπικού και να ενισχυθεί η στελέχωση του δικτύου.
• Να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης καταστάσεων κρίσης.
• Να υιοθετηθεί ένα σύστημα συνεχούς αξιολόγησης της απόδοσης και της συμμόρφωσης των σιδηροδρομικών αρχών.

Η αναφορά υπογραμμίζει τη σημασία του ανεξάρτητου ελέγχου και της διαρκούς βελτίωσης της σιδηροδρομικής ασφάλειας για την αποφυγή μελλοντικών τραγωδιών.

Yπαρχει καποια αλλη αναφορα για την φωτια, εκρηξη

Ανάλυση της Φωτιάς και της Έκρηξης στο Δυστύχημα των Τεμπών

Η αναφορά εξετάζει τη φωτιά και την έκρηξη που σημειώθηκαν μετά τη σύγκρουση των δύο τρένων, δίνοντας έμφαση στις πιθανές αιτίες, την εξέλιξη του φαινομένου και τις συνθήκες που το επέτειναν.

1. Είδη Έκρηξης και Μηχανισμός Ανάφλεξης

• Η έκρηξη που παρατηρήθηκε δεν ήταν ισχυρή έκρηξη (detonation), αλλά ταχέως αναπτυσσόμενη καύση (deflagration) ενός εύφλεκτου καυσίμου​

  Το πρώτο ηλεκτρικό τόξο καταγράφηκε σε ύψος αντίστοιχο με αυτό της εναέριας ηλεκτροφόρου γραμμής, πιθανώς προερχόμενο από την ανύψωση της αμαξοστοιχίας IC-62 λόγω της σύγκρουσης​

  Η ανάφλεξη ξεκίνησε περίπου 0,3 δευτερόλεπτα μετά την εμφάνιση του ηλεκτρικού τόξου και φαινόταν να προέρχεται από το έδαφος, με μεγάλο αριθμό σπινθήρων από το μπλοκάρισμα των φρένων έκτακτης ανάγκης​

2. Εξέλιξη της Έκρηξης και της Φωτιάς

• Η φωτιά αναπτύχθηκε σε τρία στάδια:
1. Πρώτη έκρηξη με διάμετρο πυρρόσφαιρας 40 μέτρων.
2. Δεύτερη φάση, με καύση επιπλέον καυσίμου, που διόγκωσε τη φωτιά στα 80 μέτρα σε διάμετρο.
3. Συνεχιζόμενη καύση με τη μορφή δύο "λιμνών φωτιάς" στο έδαφος​
4.   Οι φλόγες συνέχισαν να καίνε έντονα για τουλάχιστον 90 λεπτά, κυρίως λόγω διαρροής εύφλεκτων υλικών από τα βαγόνια​

3. Πιθανές Πηγές Καυσίμου

• Υπολογίζεται ότι περίπου 2500 κιλά υδρογονανθρακικού καυσίμου ήταν απαραίτητα για να αναπαραχθούν τα διαφορετικά στάδια της έκρηξης και της φωτιάς​

  Δεν βρέθηκαν αποδείξεις ότι το σιλικονούχο λάδι των μετασχηματιστών μπορούσε να έχει προκαλέσει την έκρηξη. Οι δοκιμές έδειξαν ότι δεν αναφλέγεται εύκολα και δεν δημιουργεί μεγάλη φωτιά​

  Δεν υπήρχε αποθηκευμένο αέριο ή άλλο προφανώς εκρηκτικό υλικό στο βαγόνι-εστιατόριο​

  Εικάζεται η παρουσία αγνώστου υγρού καυσίμου, το οποίο μπορεί να είχε εγκλωβιστεί στη μεταλλική δομή των βαγονιών κατά τη σύγκρουση​

4. Συνέπειες και Διαχείριση της Πυρκαγιάς

• Από τους 57 νεκρούς, τουλάχιστον 30 άτομα υπέστησαν σοβαρά εγκαύματα, ενώ πέντε φαίνεται πως αρχικά επιβίωσαν της σύγκρουσης αλλά παγιδεύτηκαν στη φωτιά​

  Η φωτιά εξαπλώθηκε ταχύτατα στο βαγόνι-εστιατόριο και στο βαγόνι B2, ενώ έφτασε μέχρι και το B3.

  Δεν υπήρξε ενεργή πυρόσβεση από το προσωπικό του τρένου, αν και υπήρχαν διαθέσιμοι φορητοί πυροσβεστήρες​

Συμπεράσματα

• Η κύρια αιτία της μεγάλης φωτιάς ήταν η ύπαρξη εύφλεκτου υγρού καυσίμου, η προέλευση του οποίου παραμένει αδιευκρίνιστη.
• Οι υψηλές θερμοκρασίες της φωτιάς επιδείνωσαν τις συνέπειες για τους επιβαίνοντες.
• Η ανεπάρκεια πυροπροστασίας και μέτρων αντίδρασης συνέβαλε στην τραγική έκβαση του δυστυχήματος.

Αυτή η αναφορά τονίζει τη σημασία της βελτίωσης των σιδηροδρομικών πρωτοκόλλων ασφαλείας και της αποτελεσματικής διαχείρισης πυρκαγιών σε περίπτωση ατυχήματος.

Ποιες εναι οι διαστασεις δεξαμενης που χρειαζεται για να αποθηκευσεις 2,5 τονους ευφλεκτου υγρου;

Για να υπολογίσουμε τις διαστάσεις της δεξαμενής που απαιτείται για την αποθήκευση 2,5 τόνων εύφλεκτου υγρού, πρέπει να γνωρίζουμε την πυκνότητα του υγρού.

Αν θεωρήσουμε ότι πρόκειται για υγρό υδρογονάνθρακα όπως βενζίνη ή πετρέλαιο ντίζελ, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις μέσες πυκνότητες:

• Βενζίνη: ~ 720 kg/m³
• Ντίζελ: ~ 850 kg/m³

Υπολογισμός όγκου

Ο όγκος (V) προκύπτει από τη σχέση:

V=mρV=ρm​

όπου:

• m=2500m=2500 kg (μάζα καυσίμου),
• ρρ = πυκνότητα του καυσίμου (σε kg/m³).

Για βενζίνη:

V=2500720=3.47 m³V=7202500​=3.47 m³

Για ντίζελ:

V=2500850=2.94 m³V=8502500​=2.94 m³

Διαστάσεις δεξαμενής

Θα υποθέσουμε μια κυλινδρική δεξαμενή με:

• διάμετρο dd,
• ύψος hh,
• όγκο VV.

Ο όγκος της κυλινδρικής δεξαμενής υπολογίζεται ως:

V=πd24hV=π4d2​h

Αν επιλέξουμε συνηθισμένη διάμετρο 1,5 μέτρα, τότε για βενζίνη:

h=3.47π×(1.5)24=3.471.77≈1.96 mh=π×4(1.5)2​3.47​=1.773.47​≈1.96 m

Για ντίζελ: h=2.94π×(1.5)24=2.941.77≈1.66 mh=π×4(1.5)2​2.94​=1.772.94​≈1.66 m

Τελικές προτεινόμενες διαστάσεις

Για να αποθηκευτούν 2,5 τόνοι εύφλεκτου υγρού:

• Αν είναι βενζίνη → Κυλινδρική δεξαμενή διαμέτρου 1,5 m και ύψους 2 m.
• Αν είναι ντίζελ → Κυλινδρική δεξαμενή διαμέτρου 1,5 m και ύψους 1,7 m.

Εναλλακτικά, αν προτιμάται ορθογώνια δεξαμενή, μπορεί να έχει διαστάσεις π.χ.:

• 1,5 m × 1,5 m × 1,5 m (για βενζίνη)
• 1,4 m × 1,4 m × 1,5 m (για ντίζελ).

Αν το εύφλεκτο υγρό είναι διαφορετικό (π.χ. αλκοόλη ή κάποιο μείγμα), οι διαστάσεις θα πρέπει να προσαρμοστούν ανάλογα με την πυκνότητά του.

 

Δεν γινεται αναφορα που ηταν αποθηκευμενο το ευφλεκτο υλικο ή γιατι ο αποθεκευτικος χωρος δεν βρεθηκε

Αποθήκευση του Εύφλεκτου Υγρού και Αγνωστα Στοιχεία

Η αναφορά δεν εντοπίζει με ακρίβεια αποθηκευτικό χώρο ή πηγή προέλευσης για το εύφλεκτο υγρό που προκάλεσε την έκρηξη και την πυρκαγιά.

1. Έλλειψη καταγεγραμμένης μεταφοράς εύφλεκτου υλικού

• Η παρουσία ενός υγρού καυσίμου που συνέβαλε στη φωτιά δεν αναφέρεται στα επίσημα έγγραφα μεταφοράς του εμπορευματικού τρένου 63503​

  Τα βίντεο από το τρένο δεν έδειξαν εμφανώς μεταφορά εύφλεκτων υλικών σε κάποιο προφανές σημείο​

2. Χημική ανάλυση και αδυναμία επιβεβαίωσης της προέλευσης

• Η ανάλυση του εδάφους στο σημείο της σύγκρουσης βρήκε ίχνη ξυλενίου, ένα συστατικό υδρογονανθράκων, το οποίο δεν θα έπρεπε να υπάρχει εκεί φυσιολογικά​

  Δεν πραγματοποιήθηκαν άμεσες δειγματοληψίες στο σημείο αμέσως μετά το ατύχημα, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν καθαρά δεδομένα για το πώς βρέθηκε το καύσιμο εκεί​

3. Πιθανή θέση του καυσίμου

• Το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι ένα άγνωστο ποσό υγρού καυσίμου παγιδεύτηκε στο σκελετό του βαγονιού-εστιατορίου κατά τη δεύτερη σύγκρουση με το εμπορευματικό τρένο​

  Το υγρό αυτό πιθανότατα μετακινήθηκε μαζί με τα συντρίμμια και συνέβαλε στη φωτιά που κατέκαψε το εστιατόριο​

4. Εξακολουθεί να αγνοείται η πηγή του καυσίμου

• Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι το υγρό καύσιμο προερχόταν από τους μετασχηματιστές των αμαξοστοιχιών, καθώς το σιλικόνούχο έλαιο τους δεν μπορούσε να αναφλεγεί με αυτόν τον τρόπο​

• Δεν έχουν βρεθεί στοιχεία που να δείχνουν σκόπιμη ή παράνομη μεταφορά καυσίμου.

Συμπέρασμα

Η αναφορά επιβεβαιώνει ότι η φωτιά προκλήθηκε από υγρό καύσιμο, αλλά παραμένει άγνωστο από πού προήλθε και πού ήταν αποθηκευμένο. Το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι παγιδεύτηκε στα συντρίμμια και εξαπλώθηκε μέσω της σύγκρουσης, ωστόσο δεν υπάρχει επίσημη εξήγηση για την προέλευσή του.

Υπαρχει η πιθανοτητα αυτο το υλικο να ειχε αποθηκευτει στο βαγονι-εστιατοριο σε δεξαμενη 2 επι 2 μετρα και η οποια να καταστρεφηκε ολοσχερως απο την εκρηξη και την φωτια;

Πιθανότητα Αποθήκευσης Εύφλεκτου Υγρού σε Δεξαμενή στο Βαγόνι-Εστιατόριο

Η αναφορά δεν αναφέρει την ύπαρξη ή την καταστροφή συγκεκριμένης δεξαμενής 2x2 μέτρων στο βαγόνι-εστιατόριο, αλλά υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι μια άγνωστη ποσότητα υγρού καυσίμου παγιδεύτηκε και μεταφέρθηκε στο εσωτερικό του βαγονιού λόγω της δεύτερης σύγκρουσης​

1. Το Βαγόνι-Εστιατόριο και η Πηγή του Καυσίμου

• Το τεχνικό εγχειρίδιο του βαγονιού δεν αναφέρει την ύπαρξη εγκατάστασης οποιουδήποτε τύπου υγροποιημένου αερίου ή αποθηκευμένου καυσίμου. Η προετοιμασία του φαγητού γινόταν μόνο με ηλεκτρικές συσκευές (τοστιέρες, φούρνοι μικροκυμάτων)​

  Δεν υπήρξε καμία αναφορά για νόμιμη αποθήκευση υγρού καυσίμου στο βαγόνι​

2. Η Δεύτερη Σύγκρουση και η Μεταφορά Καυσίμου

• Το βαγόνι-εστιατόριο υπέστη σοβαρή παραμόρφωση τύπου "S" κατά τη δεύτερη σύγκρουση με το εμπορευματικό τρένο​

  Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το υγρό καύσιμο μεταφέρθηκε και εγκλωβίστηκε στον σκελετό του βαγονιού κατά τη δεύτερη σύγκρουση​

  Το μεγαλύτερο μέρος της φωτιάς που κατέστρεψε το βαγόνι-εστιατόριο τροφοδοτήθηκε από αυτό το καύσιμο​

3. Καταστροφή του Καυσίμου και Δεξαμενής

• Οι αναλύσεις δείχνουν ότι το καύσιμο κατανάλωσε ολοσχερώς το βαγόνι μέσα σε λίγα λεπτά​

  Δεν βρέθηκε δεξαμενή αποθήκευσης ή υπολείμματα που να υποδηλώνουν την ύπαρξή της​

  Η ένταση της φωτιάς και η θερμοκρασία (πάνω από 1000°C) θα μπορούσε να είχε καταστρέψει οποιοδήποτε μεταλλικό ή πλαστικό δοχείο​

 

Συμπέρασμα

Παρόλο που δεν υπάρχει άμεση απόδειξη για την ύπαρξη δεξαμενής αποθήκευσης 2x2 μέτρων στο βαγόνι-εστιατόριο, η αναφορά υποδηλώνει ότι μια άγνωστη ποσότητα υγρού καυσίμου εγκλωβίστηκε στο σκελετό του βαγονιού κατά τη σύγκρουση. Η φωτιά ήταν τόσο έντονη που οποιαδήποτε δεξαμενή πιθανότατα καταστράφηκε ολοσχερώς.

Γινεται αναφορα για τα εγκαυματα των πυροσβεστων;

Δεν υπάρχουν αναφορές για εγκαύματα πυροσβεστών στην έκθεση. Ωστόσο, καταγράφεται η αντίδραση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και η δυσκολία κατάσβεσης της φωτιάς:

1. Άφιξη και Πρώτη Αντίδραση

• Η Πυροσβεστική έφτασε στο σημείο του δυστυχήματος στις 23:42, περίπου 24 λεπτά μετά τη σύγκρουση​

  Μέχρι τις 23:57, οι πυροσβέστες προετοίμαζαν τους σωλήνες και κατέβηκαν προς την περιοχή της φωτιάς​

2. Δυσκολία Κατάσβεσης

• Η πρώτη προσπάθεια πυρόσβεσης με νερό ξεκίνησε στις 00:02, αλλά είχε ελάχιστη επίδραση, καθώς η φωτιά ήταν πολύ ισχυρή​

  Η φωτιά συνέχισε να καίει για τουλάχιστον δύο ώρες, μέχρι που εξαντλήθηκε το καύσιμο της στις 02:00​

  Στις 02:32, οι πυροσβέστες έριξαν αφρό στα καμένα βαγόνια πριν εισέλθουν για αναζήτηση θυμάτων​

  Μέχρι τις 04:30, υπήρχαν ακόμη θερμές εστίες μέσα στα απομεινάρια των βαγονιών, όπως φάνηκε σε θερμικές κάμερες​

3. Παρατεταμένη Καύση

• Παρά τη γενική κατάσβεση, μία μικρή φωτιά συνέχισε να σιγοκαίει στα απομεινάρια για 12 ώρες, με καπνό να βγαίνει ακόμα και στις 11:33 της επόμενης ημέρας​

Συμπέρασμα

Δεν υπάρχουν αναφορές για πυροσβέστες που υπέστησαν εγκαύματα ή τραυματισμούς κατά την επιχείρηση διάσωσης, παρά τις υψηλές θερμοκρασίες και τη συνεχιζόμενη φωτιά. Ωστόσο, το έργο τους ήταν εξαιρετικά δύσκολο λόγω της έντασης της φωτιάς και της ύπαρξης εγκλωβισμένων θυμάτων στα φλεγόμενα βαγόνια.

Γινεται αναφορα στο πορισμα για τις ιατρικες αναφορες που αναφερουν χημικα εγκαυματα στους πυροσβεστες;

Δεν υπάρχει άμεση αναφορά σε χημικά εγκαύματα στους πυροσβέστες στην αναφορά. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις για μη φυσιολογικά μοτίβα εγκαυμάτων σε επιβάτες, τα οποία θα μπορούσαν να υποδεικνύουν επαφή με εύφλεκτα υγρά ή άλλες χημικές ουσίες.

1. Μη Κανονικά Μοτίβα Εγκαυμάτων

• Ορισμένοι επιβάτες υπέστησαν εγκαύματα με ακανόνιστα σχήματα, τα οποία είναι περισσότερο συνεπή με επαφή με καύσιμο υγρό παρά με θερμική ακτινοβολία​

  Δεν είναι δυνατή η ακριβής ταυτοποίηση της αιτίας αυτών των εγκαυμάτων, καθώς δεν ελήφθησαν δείγματα ιστών για εργαστηριακές αναλύσεις​

2. Διάρκεια Έκθεσης στη Θερμότητα

• Οι περισσότεροι τραυματίες με σοβαρά εγκαύματα δεν μπορούσαν να προσδιορίσουν τι ακριβώς τους έκαψε.
• Συμφωνούν ότι εκτέθηκαν σε πολύ υψηλή θερμοκρασία μόνο για λίγα δευτερόλεπτα κατά τη στιγμή της σύγκρουσης ή μέσω επαφής με καυτές επιφάνειες​

3. Απουσία Άμεσων Αναφορών για Πυροσβέστες

• Στην αναφορά δεν υπάρχουν καταγεγραμμένα περιστατικά εγκαυμάτων στους πυροσβέστες που συμμετείχαν στην επιχείρηση διάσωσης.
• Δεν γίνεται μνεία για πιθανή έκθεσή τους σε χημικές ουσίες ή τοξικά αέρια.

Συμπέρασμα

Παρότι δεν υπάρχουν άμεσες αναφορές για χημικά εγκαύματα στους πυροσβέστες, το γεγονός ότι δεν ελήφθησαν δείγματα ιστών και δεν πραγματοποιήθηκαν ειδικές εξετάσεις αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο κάποια εγκαύματα να προκλήθηκαν από χημική έκθεση ή επαφή με εύφλεκτα υγρά.

Υπαρχουν στο διαδικτυο τετοιες αναφορες;

Ναι, υπάρχουν αναφορές που επιβεβαιώνουν ότι τέσσερις πυροσβέστες υπέστησαν χημικά εγκαύματα κατά την επιχείρηση διάσωσης στο δυστύχημα των Τεμπών. Παρά τη χρήση προστατευτικών στολών, οι πυροσβέστες παρουσίασαν εγκαύματα, πιθανώς λόγω επαφής με χημικές ουσίες που διείσδυσαν μέσω των στολών τους.

Σύμφωνα με ιατρικές γνωματεύσεις από το Θριάσιο Νοσοκομείο, οι πυροσβέστες εμφάνισαν εγκαύματα διαφόρων βαθμών, τα οποία αποδόθηκαν σε επαφή με χημικές ουσίες, όπως υδρογονάνθρακες. Οι στολές τους, αν και δεν παρουσίασαν εξωτερικές φθορές, πιθανώς επέτρεψαν τη διείσδυση αυτών των ουσιών λόγω της πορώδους φύσης τους.

Zougla

Ένας από τους πυροσβέστες περιέγραψε ότι, ενώ επιχειρούσε στο δεύτερο βαγόνι, αισθάνθηκε ερεθισμό στο δέρμα του. Μετά την ολοκλήρωση της επιχείρησης, διαπίστωσε ότι το δέρμα στο δεξί του χέρι είχε ασπρίσει, ένδειξη νεκρωμένου ιστού. Παρόμοια συμπτώματα εμφανίστηκαν και στα πόδια του.

The Toc

Αυτά τα περιστατικά υποδεικνύουν την πιθανή παρουσία τοξικών ή εύφλεκτων υλικών στο σημείο του δυστυχήματος, γεγονός που ενισχύει τις υποψίες για μεταφορά τέτοιων υλικών από την εμπορική αμαξοστοιχία. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, δεν έχει υπάρξει επίσημη ανακοίνωση που να επιβεβαιώνει την ακριβή φύση των ουσιών που προκάλεσαν τα εγκαύματα στους πυροσβέστες.

Υπαρχει αναφορα στο πορισμα για την ταχύτητα των τρένων οτι ξεπερνούσε τα όρια σύγκρουσης που αντέχουν τα οχήματα (36 χλμ/ώρα). Στο εξωτερικα τι αντοχη εχουν τα βαγονια;

Σύμφωνα με το πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) για το δυστύχημα στα Τέμπη, τα σιδηροδρομικά οχήματα δεν είναι σχεδιασμένα να αντέχουν σε συγκρούσεις με ταχύτητες άνω των 36 χλμ/ώρα. Αυτό υποδηλώνει ότι, σε περίπτωση σύγκρουσης με ταχύτητες μεγαλύτερες από αυτό το όριο, οι δομές των βαγονιών ενδέχεται να μην παρέχουν επαρκή προστασία στους επιβάτες, οδηγώντας σε σοβαρές ζημιές και αυξημένο κίνδυνο τραυματισμών ή θανάτων.

Στο εξωτερικό, τα πρότυπα αντοχής των σιδηροδρομικών οχημάτων ποικίλλουν ανάλογα με τις εθνικές κανονιστικές ρυθμίσεις και τα πρότυπα ασφαλείας. Ωστόσο, γενικά, τα βαγόνια σχεδιάζονται με γνώμονα την προστασία των επιβατών σε περιπτώσεις εκτροχιασμού ή συγκρούσεων με σχετικά χαμηλές ταχύτητες. Σε υψηλότερες ταχύτητες, η ενέργεια της σύγκρουσης αυξάνεται εκθετικά, καθιστώντας δύσκολη την πλήρη προστασία των επιβατών μόνο μέσω της δομής των βαγονιών.

Επομένως, η ασφάλεια στους σιδηροδρόμους βασίζεται κυρίως στην πρόληψη των συγκρούσεων μέσω συστημάτων σηματοδότησης, αυτόματων φρένων και άλλων τεχνολογιών ενεργητικής ασφάλειας, παρά στην ικανότητα των βαγονιών να αντέχουν σε υψηλής ταχύτητας συγκρούσεις.

Στην γερμανια ποιο ειναι το οριο αντοχης;

Στη Γερμανία, τα πρότυπα αντοχής των σιδηροδρομικών οχημάτων καθορίζονται από ευρωπαϊκές και διεθνείς προδιαγραφές, όπως τα πρότυπα της Διεθνούς Ένωσης Σιδηροδρόμων (UIC) και τους Τεχνικούς Κανονισμούς Διαλειτουργικότητας (TSI). Αυτά τα πρότυπα ορίζουν τις απαιτήσεις για την αντοχή των βαγονιών σε διάφορες καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των συγκρούσεων.

Συγκεκριμένα, τα σιδηροδρομικά οχήματα σχεδιάζονται ώστε να αντέχουν σε συγκρούσεις με ταχύτητες έως περίπου 36 χλμ/ώρα (10 m/s) χωρίς να προκαλούνται σοβαρές παραμορφώσεις που θα έθεταν σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών. Σε ταχύτητες σύγκρουσης που υπερβαίνουν αυτό το όριο, η ενέργεια της πρόσκρουσης αυξάνεται σημαντικά, και οι δομές των βαγονιών ενδέχεται να μην μπορούν να προστατεύσουν επαρκώς τους επιβάτες από τραυματισμούς.

Επιπλέον, τα γερμανικά πρότυπα DIN 5510-2 και DIN 54837 επικεντρώνονται στην προληπτική πυροπροστασία και τη συμπεριφορά των υλικών σε περίπτωση πυρκαγιάς στα σιδηροδρομικά οχήματα, διασφαλίζοντας ότι τα χρησιμοποιούμενα υλικά πληρούν συγκεκριμένες απαιτήσεις ασφάλειας.

Συνεπώς, ενώ τα βαγόνια στη Γερμανία είναι κατασκευασμένα σύμφωνα με αυστηρά πρότυπα ασφαλείας, η αντοχή τους σε συγκρούσεις με ταχύτητες άνω των 36 χλμ/ώρα είναι περιορισμένη, και η ασφάλεια βασίζεται κυρίως στην πρόληψη τέτοιων περιστατικών μέσω συστημάτων σηματοδότησης και ελέγχου της κυκλοφορίας.

Τι λεει το πορισμα για την αναλυση ρισκου και για την συντηρηση;

Ανάλυση Ρίσκου και Συντήρηση στο Πόρισμα για το Δυστύχημα στα Τέμπη

1. Ανάλυση Ρίσκου και Διαχείριση Ασφάλειας

• Το δυναμικό σύστημα διαχείρισης κινδύνων είναι ο πυρήνας ενός αποτελεσματικού συστήματος διαχείρισης ασφάλειας (SMS). Οι κύριοι κίνδυνοι που προκύπτουν από τις επιχειρησιακές δραστηριότητες χαρτογραφούνται, προσδιορίζονται μέτρα διαχείρισης κινδύνων, και η αποτελεσματικότητά τους παρακολουθείται συνεχώς​

  Η Διαδικασία D-07 αφορά την αναγνώριση απειλών και ευκαιριών από πιθανές λειτουργικές ή οργανωτικές αλλαγές. Αυτή η διαδικασία δεν εφαρμόστηκε για:

• Την ένταξη νέων σταθμαρχών.
• Την εισαγωγή του πίνακα ελέγχου στο σταθμό της Λάρισας​

  Η ΟΣΕ δεν διαθέτει προσαρμοσμένο μητρώο κινδύνων, ώστε να συνδέεται επαρκώς με τις κύριες αποστολές της διαχείρισης της υποδομής. Το υπάρχον μητρώο δεν καλύπτει όλους τους κινδύνους και τα μέτρα μετριασμού τους δεν είναι λεπτομερή​

  Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός (EU) 402/2013, που αφορά τη μεθοδολογία κοινής ασφάλειας για την ανάλυση κινδύνων, δεν εφαρμόζεται στο ελληνικό σιδηροδρομικό σύστημα, εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις​

2. Προβλήματα στη Συντήρηση

• Ο ΟΣΕ δεν εφαρμόζει προληπτική συντήρηση για κρίσιμα περιουσιακά στοιχεία (έλεγχος, σηματοδότηση, εντολές λειτουργίας). Παρεμβάσεις γίνονται μόνο μετά από βλάβες, ακόμα και για υποδομές που έχουν τεθεί σε μερική λειτουργία​

  Η έλλειψη κατάλληλου προσωπικού καθιστά δυνατή την παρέμβαση μόνο όταν υπάρξει κρίσιμη βλάβη, δημιουργώντας σοβαρούς κινδύνους​

  Στις συμβάσεις για μεγάλα έργα ανανέωσης υποδομής (π.χ. σύμβαση 717), δεν υπήρχε πρόβλεψη για προληπτική συντήρηση, καθώς η ιδιοκτησία της υποδομής από τον ΟΣΕ ξεκινά μόνο όταν ολοκληρωθεί το έργο​

  Η διαδικασία επισκευής της υποδομής καθυστερεί λόγω γραφειοκρατίας και νομικών διαδικασιών, όπως ο Νόμος 4412/2016​

3. Χρηματοδότηση και Ελλείψεις

• Τα εσωτερικά έγγραφα του ΟΣΕ δείχνουν ότι η ανάγκη για χρηματοδότηση συντήρησης και αναβάθμισης του δικτύου είχε αναγνωριστεί ως κύρια προτεραιότητα ήδη από το 2021-2022​

  Οι εκτιμήσεις τότε ανέφεραν ότι απαιτούνταν:

• 670 εκατ. ευρώ για αναβαθμίσεις του βασικού δικτύου.
• 550 εκατ. ευρώ για ένα 10ετές πρόγραμμα συντήρησης​

  Τον Φεβρουάριο 2023, εγκρίθηκε χρηματοδότηση 80 εκατ. ευρώ από το ελληνικό κράτος για αναβάθμιση και συντήρηση του σιδηροδρομικού άξονα της Βόρειας Ελλάδας μέσω Σύμπραξης Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία για την υλοποίηση της απόφασης​

4. Συμπεράσματα

• Η απουσία δυναμικής διαχείρισης κινδύνων και η έλλειψη προληπτικής συντήρησης ήταν κρίσιμοι παράγοντες που οδήγησαν στη σύγκρουση.
• Το ελληνικό σιδηροδρομικό σύστημα λειτουργεί αντιδραστικά, χωρίς στρατηγική ανάλυση κινδύνων και χωρίς διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού για την ασφάλεια.
• Η καθυστέρηση χρηματοδότησης και η έλλειψη ουσιαστικής συντήρησης επιδεινώνουν την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου.

Αυτές οι παραλείψεις είχαν άμεσο αντίκτυπο στην πιθανότητα αποτροπής του δυστυχήματος και στην αποτελεσματικότητα των υποδομών ασφαλείας.

Υπαρχει αναφορα στο πορισμα γιατι οι επιβατες δεν μπορουσαν να αναπνευσουν;

Αναφορά για την αδυναμία αναπνοής των επιβατών στο δυστύχημα των Τεμπών

Σύμφωνα με το πόρισμα, αρκετοί επιβάτες που επέζησαν της σύγκρουσης ανέφεραν δυσκολία στην αναπνοή, η οποία σχετίζεται με τρεις κύριους παράγοντες:

1. Τοξικός Καπνός και Εισπνοή Καυσαερίων

• Η φωτιά που προκλήθηκε από την έκρηξη δημιούργησε πυκνό τοξικό καπνό, ο οποίος περιλάμβανε προϊόντα καύσης από εύφλεκτα υλικά, όπως πλαστικά, λάδια σιλικόνης και πιθανώς υδρογονάνθρακες​

  Οι επιβάτες που ήταν κοντά στο κέντρο της φωτιάς ανέφεραν ότι ένιωσαν αποπνικτική ατμόσφαιρα μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, γεγονός που τους ανάγκασε να προσπαθήσουν να διαφύγουν άμεσα​

2. Έλλειψη Οξυγόνου λόγω Ταχείας Καύσης

• Η μεγάλη πυρκαγιά στο βαγόνι-εστιατόριο και το Β2 προκάλεσε ταχεία κατανάλωση του διαθέσιμου οξυγόνου, δημιουργώντας ένα περιβάλλον με χαμηλά επίπεδα οξυγόνου, το οποίο δυσχέραινε την αναπνοή των επιβατών​

  Οι επιστήμονες που ανέλυσαν το φαινόμενο επιβεβαιώνουν ότι οι συνθήκες καύσης και η υψηλή θερμοκρασία πιθανώς δημιούργησαν μια περιοχή με μειωμένο οξυγόνο, καθιστώντας αδύνατη την επιβίωση για όσους δεν μπόρεσαν να διαφύγουν άμεσα​

3. Θερμικό Κύμα και Εισπνοή Καυτού Αέρα

• Ορισμένοι επιβάτες που επέζησαν ανέφεραν ότι αισθάνθηκαν έντονη θερμότητα και πόνο στο αναπνευστικό σύστημα, κάτι που συνδέεται με την εισπνοή υπερθερμασμένου αέρα​

  Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως θερμικό σοκ του αναπνευστικού, μπορεί να προκαλέσει οίδημα στον λάρυγγα και ασφυξία μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα​

Συμπέρασμα

Η δυσκολία αναπνοής των επιβατών προκλήθηκε κυρίως από:

1. Τοξικά αέρια και καπνό, που γέμισαν γρήγορα τους χώρους των βαγονιών.
2. Μείωση του οξυγόνου λόγω της μεγάλης φωτιάς.
3. Εισπνοή καυτού αέρα, που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αναπνευστικές βλάβες.

Αυτές οι συνθήκες εξηγούν γιατί πολλοί επιβάτες δεν κατάφεραν να βγουν έγκαιρα από τα φλεγόμενα βαγόνια.

 

Τα τοξικα αερια μπορουν να δημιουργηθουν απο ελαια σιλικονης;

Τα σιλικονούχα έλαια, γνωστά και ως πολυδιμεθυλοσιλοξάνες, είναι συνήθως ανθεκτικά στη θερμότητα και χημικά σταθερά. Ωστόσο, σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας, όπως αυτές που προκύπτουν από μια έντονη πυρκαγιά, μπορούν να αποσυντεθούν και να παράγουν τοξικά αέρια. Συγκεκριμένα, η θερμική αποσύνθεση των σιλικονούχων ελαίων μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγή φορμαλδεΰδης, ενός τοξικού και δυνητικά καρκινογόνου αερίου.

Επιπλέον, η καύση των σιλικονούχων ελαίων μπορεί να παράγει διοξείδιο του πυριτίου (SiO₂) σε μορφή καπνού, το οποίο, αν και δεν είναι τοξικό, μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο αναπνευστικό σύστημα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η παρουσία άλλων υλικών και οι συγκεκριμένες συνθήκες καύσης μπορούν να επηρεάσουν τα προϊόντα αποσύνθεσης και την τοξικότητά τους.

Συνεπώς, σε περιπτώσεις πυρκαγιάς όπου εμπλέκονται σιλικονούχα έλαια, υπάρχει πιθανότητα έκλυσης τοξικών αερίων, όπως η φορμαλδεΰδη, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την υγεία των εκτεθειμένων ατόμων.

Τι αναφερει το πορισμα για τα ελαια σιλικονης;

Αναφορά του πορίσματος για τα έλαια σιλικόνης

Το πόρισμα εξετάζει την πιθανότητα τα σιλικονούχα έλαια (PDMS - Polydimethylsiloxane) που βρίσκονταν στους μετασχηματιστές των αμαξοστοιχιών να έπαιξαν ρόλο στην έκρηξη και την πυρκαγιά, αλλά αποκλείει την πιθανότητα αυτά να προκάλεσαν τη μεγάλη φωτιά και την πυρρόσφαιρα.

1. Θερμική Ανθεκτικότητα των Ελαίων Σιλικόνης

• Τα PDMS δεν είναι ιδιαίτερα εύφλεκτα και παρουσιάζουν αυξημένη αντοχή στη θερμική αποσύνθεση.
• Οι δοκιμές έδειξαν ότι το σιλικονούχο έλαιο δημιουργεί ένα προστατευτικό στρώμα γύρω από τα σταγονίδια του, το οποίο περιορίζει την επαφή του με το οξυγόνο και αποτρέπει την καύση​

  Η θερμοκρασία αυτόματης ανάφλεξης του PDMS είναι άνω των 400°C, γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα μπορούσε να έχει προκαλέσει την έκρηξη που καταγράφηκε​

2. Αποτυχία Δημιουργίας Μεγάλης Πυρρόσφαιρας από Έλαιο Σιλικόνης

• Δοκιμές προσομοίωσης (CFD simulations) έδειξαν ότι, ακόμα και αν το σιλικονούχο έλαιο ήταν διασκορπισμένο σε πολύ μικρά σταγονίδια και εκτεθειμένο σε υψηλές θερμοκρασίες, δεν μπορούσε να αναφλεγεί σε βαθμό που να δημιουργήσει μια μεγάλη έκρηξη ή φωτιά​

  Οι προσομοιώσεις με διαφορετικές τιμές θερμοκρασίας ανάφλεξης (από 450°C έως 250°C) δεν απέδειξαν πιθανότητα δημιουργίας μεγάλης φωτιάς​

3. Ίχνη Καύσης και Παραμένοντα Υπολείμματα

• Η καύση μικρών ποσοτήτων σιλικονούχου ελαίου από τους μετασχηματιστές παρατηρήθηκε σε συγκεκριμένα σημεία, αλλά δεν εξηγεί την κλίμακα της φωτιάς.
• Οι αναλύσεις στο σημείο του δυστυχήματος έδειξαν μικρές ποσότητες υπολειμμάτων SiO₂ (διοξειδίου του πυριτίου), το οποίο είναι προϊόν καύσης του σιλικονούχου ελαίου.
• Αν το PDMS είχε καεί σε μεγάλη ποσότητα, θα έπρεπε να υπάρχουν μεγάλες ποσότητες SiO₂ διάσπαρτες σε όλη την περιοχή, κάτι που δεν παρατηρήθηκε​

4. Συμπεράσματα

• Τα έλαια σιλικόνης δεν ήταν η κύρια πηγή της έκρηξης ή της μεγάλης φωτιάς.
• Η φωτιά προκλήθηκε από άγνωστο υγρό καύσιμο που εκτιμάται ότι ήταν υδρογονάνθρακες.
• Το PDMS μπορεί να έχει συνεισφέρει σε δευτερογενείς μικρότερες φωτιές, αλλά δεν ευθύνεται για την κύρια πυρκαγιά και την εκρηκτική διάδοση της φωτιάς​

Αυτές οι διαπιστώσεις δείχνουν ότι το εύφλεκτο υγρό που προκάλεσε τη μεγάλη φωτιά και την πυρρόσφαιρα δεν ταυτοποιήθηκε πλήρως, αλλά δεν ήταν το σιλικονούχο έλαιο από τους μετασχηματιστές.

Αναφερεται στο πορισμα η υπαρξη ξυλολιου ή καποιου αλλου χημμικου;

Αναφορά του πορίσματος για την ύπαρξη ξυλολίου και άλλων χημικών ουσιών

Το πόρισμα εντοπίζει ίχνη ξυλολίου (xylene) και άλλων υδρογονανθράκων σε δείγματα εδάφους από το σημείο του δυστυχήματος, αλλά λόγω της καθυστέρησης στη συλλογή των δειγμάτων, τα αποτελέσματα θεωρούνται ασαφή.

1. Εντοπισμός Ξυλολίου και Άλλων Υδρογονανθράκων

• Αναλύσεις εδάφους από το σημείο της σύγκρουσης αποκάλυψαν ίχνη ξυλολίου (xylene) στο δείγμα EMP12-21, το οποίο ελήφθη από το πλάι της σιδηροδρομικής γραμμής​

  Η δεύτερη ανάλυση που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο 2023 στα ίδια σημεία δεν ανίχνευσε ξυλόλιο, γεγονός που υποδηλώνει ότι δεν υπήρχε φυσιολογικά στην περιοχή και ότι η αρχική ανίχνευσή του δεν οφειλόταν σε τυχαία μόλυνση​

  Η παρουσία δύο διαφορετικών τύπων καυσίμων επιβεβαιώνεται από την ύπαρξη:

1. Λευκών καταλοίπων (SiO₂), τα οποία προέρχονται από την καύση του σιλικονούχου ελαίου.
2. Μαύρων καταλοίπων με ίχνη ξυλολίου, που είναι χαρακτηριστικά καύσης υδρογονανθράκων​

2. Καθυστερημένη Λήψη Δειγμάτων και Ελλιπής Ανάλυση

• Κανένα δείγμα εδάφους ή υλικών δεν ελήφθη από τον τόπο του δυστυχήματος πριν τη μετακίνηση των συντριμμιών.
• Μετά από αίτημα των οικογενειών των θυμάτων, η δικαστική αρχή διέταξε τη συλλογή δειγμάτων 29 ημέρες μετά το ατύχημα, στις 28 Μαρτίου 2023.
• Η ανάλυση από το Κρατικό Χημείο της Ελλάδας κρίθηκε μη καταληκτική, λόγω της καθυστέρησης και πιθανής μόλυνσης του σημείου​

  Αν είχε γίνει άμεση δειγματοληψία στις 1 Μαρτίου 2023, θα υπήρχαν επαρκή δεδομένα για την ταυτοποίηση της πηγής των εύφλεκτων υλικών​

3. Πιθανή Πηγή του Ξυλολίου

• Η ανάλυση δείχνει ότι το καύσιμο που προκάλεσε την έκρηξη δεν προερχόταν από τους μετασχηματιστές των μηχανών, καθώς το σιλικονούχο έλαιο δεν μπορούσε να προκαλέσει τέτοια ένταση φωτιάς​

  Το μεγαλύτερο μέρος του καυσίμου φαίνεται ότι παγιδεύτηκε στο σκελετό του βαγονιού-εστιατορίου κατά τη δεύτερη σύγκρουση και μεταφέρθηκε μαζί με τα συντρίμμια​

Συμπέρασμα

• Το ξυλόλιο και άλλοι υδρογονάνθρακες βρέθηκαν στα δείγματα εδάφους, αλλά η καθυστέρηση στη συλλογή τους καθιστά τα ευρήματα μη απολύτως επιβεβαιωμένα.
• Η πιθανή πηγή του καυσίμου που προκάλεσε την έκρηξη παραμένει άγνωστη, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν προερχόταν από το επίσημο φορτίο του εμπορευματικού τρένου.
• Η έρευνα υποδηλώνει ότι υπήρχε άγνωστη ποσότητα εύφλεκτου υγρού, που πιθανώς διέρρευσε και προκάλεσε την εκτεταμένη φωτιά και την καταστροφή του βαγονιού-εστιατορίου​

Υπαρχουν αναφορες στο πορισμα για το πολιτικο προσωπικο;

Αναφορά του πορίσματος στο πολιτικό προσωπικό και την κρατική διαχείριση

Το πόρισμα αναφέρει τον ρόλο του πολιτικού προσωπικού και των κρατικών αρχών κυρίως σε τρία επίπεδα:

1. Κρατική διαχείριση του σιδηροδρομικού δικτύου και αποφάσεις προσλήψεων προσωπικού.
2. Αντίδραση και διαχείριση της κρίσης μετά το δυστύχημα.
3. Πολιτικές ευθύνες και κοινωνικές αντιδράσεις.

1. Διαχείριση προσωπικού και προσλήψεις

• Έλλειψη προσωπικού στον ΟΣΕ:
• Το 2021, το ελληνικό κράτος ενέκρινε την πρόσληψη μόνο 119 νέων υπαλλήλων, παρόλο που ο ΟΣΕ είχε ζητήσει 290 θέσεις​

  Οι διαδικασίες πρόσληψης για αυτούς τους 119 υπαλλήλους ξεκίνησαν μόλις τον Ιανουάριο του 2023, λίγους μήνες πριν το δυστύχημα​

  Την ίδια περίοδο, ο ΟΣΕ προσπάθησε να καλύψει τα κενά μέσω συμβάσεων ορισμένου χρόνου (6 μήνες) χωρίς όμως επαρκή εκπαίδευση​

  Πολιτικές αποφάσεις για τη διαχείριση του δικτύου:

• Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών είχε εγκρίνει μόνο περιορισμένη χρηματοδότηση για τη βελτίωση της υποδομής​

  Παρότι υπήρχαν επανειλημμένες αναφορές για προβλήματα στη σηματοδότηση και στη διαχείριση της κυκλοφορίας, δεν πάρθηκαν δραστικά μέτρα​

2. Αντίδραση της κυβέρνησης μετά το δυστύχημα

• Έλλειψη ενεργούς συμμετοχής των κυβερνητικών αξιωματούχων στη διαχείριση της κρίσης:
• Το πόρισμα σημειώνει ότι υπήρχαν υπουργοί και γενικοί γραμματείς στο σημείο του δυστυχήματος από τις πρώτες ώρες, αλλά δεν είχαν ενεργό ρόλο στη λήψη αποφάσεων​

  Η διαχείριση της κρίσης γινόταν από διαφορετικές υπηρεσίες χωρίς συντονισμό μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να επικρατήσει σύγχυση​

  Καθυστερημένη ενεργοποίηση σχεδίων αντιμετώπισης ανθρωπίνων απωλειών:

• Το σχέδιο «Human Loss Management Plan» προβλέπει συγκεκριμένες ενέργειες σε τέτοια ατυχήματα, αλλά δεν είναι σαφές αν ενεργοποιήθηκε ποτέ επίσημα​

  Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας ανακοίνωσε την ενεργοποίησή του, αλλά οι επικεφαλής υπηρεσιών δήλωσαν αργότερα ότι δεν εφαρμόστηκε​

3. Πολιτικές ευθύνες και κοινωνικές αντιδράσεις

• Ανεπαρκής συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς κανόνες σιδηροδρομικής ασφάλειας:
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εκφράσει ανησυχίες από το 2019 για ελλείψεις στην εφαρμογή των κανονισμών ασφαλείας στον ελληνικό σιδηρόδρομο, αλλά η ελληνική κυβέρνηση δεν ανταποκρίθηκε επαρκώς​

  Ένα EU Pilot άνοιξε το 2021 για τις ελλείψεις εφαρμογής της Οδηγίας 2016/798 περί σιδηροδρομικής ασφάλειας​

  Κοινωνική κατακραυγή:

• Μετά το δυστύχημα, υπήρξαν μαζικές διαδηλώσεις και αιτήματα για κατάργηση της ασυλίας υπουργών, ώστε να διερευνηθούν πολιτικές ευθύνες​

  1,3 εκατομμύρια πολίτες υπέγραψαν σχετικό αίτημα για έρευνα των ευθυνών υπουργών​

  Παρά τις αντιδράσεις, δεν υπήρξε άμεση πολιτική ανάληψη ευθυνών από κρατικούς αξιωματούχους​

Συμπέρασμα

• Το πολιτικό προσωπικό δεν παρενέβη επαρκώς ούτε πριν ούτε μετά το δυστύχημα.
• Η έλλειψη προσλήψεων και προληπτικής συντήρησης είχε αναφερθεί επανειλημμένα, αλλά δεν υπήρξαν μέτρα.
• Η διαχείριση της κρίσης ήταν ασυντόνιστη και υπήρξε σύγχυση σχετικά με το ποιος είχε την ευθύνη των αποφάσεων.
• Η κοινωνική αντίδραση ήταν έντονη, με πιέσεις για απόδοση πολιτικών ευθυνών.

Αυτά τα στοιχεία καταδεικνύουν δομικές αδυναμίες στη διακυβέρνηση και τη διαχείριση των σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα.

Μπορεις να μου πεις εαν με βαση το ελληνικο αλλά και με το ευρωπαικο δικαιο θα πρεπει να υπαρχουν κυρωσεις για το πολιτικο προσωπικο ανεξαρτητου βαθμου στην ιεραρχια;

Στο ελληνικό νομικό σύστημα, η πολιτική ευθύνη των κυβερνητικών αξιωματούχων είναι αντικειμενική, πράγμα που σημαίνει ότι δεν απαιτείται απόδειξη δόλου ή αμέλειας για την απόδοσή της. Αυτή η ευθύνη προκύπτει όταν η κυβέρνηση ή τα μέλη της δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, ιδιαίτερα όταν παραβιάζουν τις αρχές του Κράτους Δικαίου και της Νομιμότητας. Η κύρια συνέπεια της πολιτικής ευθύνης είναι η έκφραση δυσπιστίας από τη Βουλή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε παραίτηση της κυβέρνησης ή του αρμόδιου υπουργού. Ωστόσο, η πολιτική ευθύνη δεν συνεπάγεται νομικές κυρώσεις.

constitutionalism.gr

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού δικαίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στο κράτος δικαίου, και κάθε ενέργειά της στηρίζεται στις Συνθήκες που έχουν εγκριθεί δημοκρατικά από τα κράτη μέλη της. Ωστόσο, η ΕΕ δεν παρεμβαίνει άμεσα στην εσωτερική πολιτική ευθύνη των κρατών μελών. Η ευθύνη των πολιτικών προσώπων σε εθνικό επίπεδο ρυθμίζεται κυρίως από τα εθνικά συντάγματα και τους νόμους κάθε κράτους μέλους.

European Commission

Συνεπώς, σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο, η πολιτική ευθύνη των κυβερνητικών αξιωματούχων μπορεί να οδηγήσει σε πολιτικές συνέπειες, όπως η παραίτηση, αλλά όχι σε νομικές κυρώσεις. Το ευρωπαϊκό δίκαιο δεν επιβάλλει άμεσα κυρώσεις σε πολιτικά πρόσωπα των κρατών μελών για τις ενέργειές τους σε εθνικό επίπεδο.

Εαν δεν ηταν πολιτικο προσωπικο αλλα ιδιωτες, τοτε πως θα εφαρμοζοταν το ελληνικο δικαιο;

Στο ελληνικό νομικό σύστημα, η ευθύνη των ιδιωτών για πράξεις ή παραλείψεις που προκαλούν ζημία σε τρίτους διέπεται από συγκεκριμένες διατάξεις του Αστικού Κώδικα και του Ποινικού Κώδικα.

Αστική Ευθύνη: Σύμφωνα με το άρθρο 914 του Αστικού Κώδικα, «όποιος ζημιώσει παράνομα και υπαίτια άλλον έχει υποχρέωση να τον αποζημιώσει». Αυτό σημαίνει ότι εάν ένας ιδιώτης, μέσω παράνομης και υπαίτιας συμπεριφοράς, προκαλέσει ζημία σε κάποιον άλλο, υποχρεούται να αποκαταστήσει τη ζημία αυτή. Η αποκατάσταση μπορεί να περιλαμβάνει την καταβολή χρηματικής αποζημίωσης για υλικές ζημίες, ηθική βλάβη ή διαφυγόντα κέρδη.

Ποινική Ευθύνη: Ο Ποινικός Κώδικας προβλέπει κυρώσεις για πράξεις που θεωρούνται εγκλήματα. Ανάλογα με τη φύση και τη σοβαρότητα της πράξης, οι κυρώσεις μπορεί να περιλαμβάνουν φυλάκιση, χρηματικά πρόστιμα ή άλλες ποινές. Για παράδειγμα, πράξεις όπως η απάτη, η κλοπή, η σωματική βλάβη ή η ανθρωποκτονία τιμωρούνται με συγκεκριμένες ποινές που ορίζονται στον Ποινικό Κώδικα.

Επιπλέον, υπάρχουν και διοικητικές κυρώσεις που επιβάλλονται από διοικητικά όργανα για παραβάσεις διοικητικών κανόνων. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν πρόστιμα, αναστολή αδειών ή άλλες διοικητικές ποινές. Η φύση και η διαδικασία επιβολής αυτών των κυρώσεων καθορίζονται από ειδικές διατάξεις και πρέπει να συμμορφώνονται με τις αρχές της νομιμότητας και της αναλογικότητας.

Συνεπώς, εάν ένα άτομο, ανεξαρτήτως της θέσης του, διαπράξει πράξεις ή παραλείψεις που προκαλούν ζημία ή παραβιάζουν τον νόμο, υπόκειται στις αντίστοιχες αστικές, ποινικές ή διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται από το ελληνικό δίκαιο.

Εαν λοιπον εχουμε ως γνωμονα το πορισμα για τα τεμπη και με βαση το ελληνικο νομικο συστημα ποιες θα ηταν οι κυρωσεις εαν δεν ηταν πολιτικο προσωπικο αλλα ιδιωτες;

Πιθανές Κυρώσεις αν το Πολιτικό Προσωπικό του Δυστυχήματος των Τεμπών Ήταν Ιδιώτες

Αν το δυστύχημα στα Τέμπη είχε προκληθεί από ιδιώτες και όχι από κρατικούς αξιωματούχους, οι ευθύνες θα εξετάζονταν με βάση το Αστικό, Ποινικό και Διοικητικό Δίκαιο της Ελλάδας. Παρακάτω αναλύουμε τις πιθανές κυρώσεις:

1. Ποινική Ευθύνη (Ποινικός Κώδικας)

Το δυστύχημα στα Τέμπη είχε 57 θύματα και εκατοντάδες τραυματίες, γεγονός που θα οδηγούσε σε ποινικές διώξεις για κακουργηματικές πράξεις.

Πιθανά αδικήματα και οι ποινές τους:

1.       Ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή (Άρθρο 302 Π.Κ.)

• Ποινή: Φυλάκιση 3-5 ετών ανά θύμα. Σε περιπτώσεις με ιδιαίτερα επιβαρυντικές συνθήκες, η ποινή μπορεί να φτάσει τα 15 έτη κάθειρξης.

2.       Σωματική βλάβη από αμέλεια (Άρθρο 314 Π.Κ.)

• Ποινή: Φυλάκιση έως 3 έτη για κάθε τραυματία. Σε βαριές περιπτώσεις, το ανώτατο όριο ποινής αυξάνεται.

3.       Παράβαση κανόνων ασφάλειας συγκοινωνιών (Άρθρο 291 Π.Κ.)

• Αν αποδεικνυόταν ότι το δυστύχημα προήλθε από παραβίαση κανόνων ασφάλειας (π.χ. ελαττωματική συντήρηση, ακατάλληλες εντολές), οι υπεύθυνοι θα αντιμετώπιζαν κάθειρξη από 5 έως 20 έτη.

4.       Έκθεση σε κίνδυνο (Άρθρο 306 Π.Κ.)

• Αν η παράλειψη συντήρησης ή η λανθασμένη λειτουργία των υποδομών θεωρηθεί σκόπιμη αμέλεια, οι υπεύθυνοι μπορεί να κατηγορηθούν για έκθεση ανθρώπων σε κίνδυνο, που τιμωρείται με έως 10 έτη κάθειρξης.

5.       Πρόκληση έκρηξης και πυρκαγιάς (Άρθρο 270-272 Π.Κ.)

• Αν αποδεικνυόταν ότι η μεταφορά εύφλεκτων υλικών στο εμπορικό τρένο συνέβαλε στην πυρκαγιά, θα μπορούσε να ασκηθεί δίωξη για εμπρησμό από αμέλεια, με ποινές έως 10 έτη κάθειρξης.

Ποιοι θα διώκονταν ποινικά αν ήταν ιδιώτες;

• Διευθυντικά στελέχη της εταιρείας σιδηροδρόμων (Hellenic Train, ΟΣΕ)
• Υπεύθυνοι συντήρησης που παρέλειψαν ελέγχους ή ενέργειες ασφαλείας
• Σταθμάρχες και ελεγκτές κυκλοφορίας που έδωσαν λάθος εντολές
• Υπεύθυνοι διαχείρισης επικίνδυνων φορτίων

2. Αστική Ευθύνη (Αστικός Κώδικας)

Οι οικογένειες των θυμάτων και οι τραυματίες θα μπορούσαν να ζητήσουν αστικές αποζημιώσεις για:

·         Ηθική βλάβη και ψυχική οδύνη (Άρθρο 932 Α.Κ.)

• Αποζημίωση ανά θύμα: Έως 1.000.000 ευρώ ανά οικογένεια (κατά μέσο όρο, στα ελληνικά δικαστήρια επιδικάζονται από 100.000 έως 500.000 ευρώ για απώλεια συγγενή σε μεγάλα ατυχήματα).

·         Αποζημίωση για ιατρικά έξοδα και απώλεια εισοδήματος (Άρθρο 914 Α.Κ.)

• Οι τραυματίες θα μπορούσαν να διεκδικήσουν έξοδα νοσηλείας και χαμένο εισόδημα.

·         Συλλογική αγωγή κατά των εταιρειών ή των υπευθύνων

• Σε ατυχήματα τέτοιας κλίμακας, θα μπορούσε να υπάρξει μαζική αγωγή από τις οικογένειες των θυμάτων εναντίον της εταιρείας διαχείρισης του σιδηροδρομικού δικτύου.

Ποιοι θα είχαν αστική ευθύνη;

• Ιδιωτικές εταιρείες που διαχειρίζονταν το δίκτυο και τη συντήρηση
• Διευθυντικά στελέχη των εμπλεκόμενων εταιρειών
• Μηχανοδηγοί, σταθμάρχες, υπεύθυνοι ασφαλείας

3. Διοικητικές Κυρώσεις (Δημόσιο Δίκαιο)

Αν οι υπεύθυνοι ήταν ιδιωτικοί φορείς ή εταιρείες, θα μπορούσαν να επιβληθούν πρόσθετες διοικητικές κυρώσεις από το κράτος:

1. Πρόστιμα για παραβίαση κανονισμών ασφαλείας
• Από 50.000 έως 2.000.000 ευρώ ανά εταιρεία.
2. Ανάκληση αδειών λειτουργίας
• Αν αποδεικνυόταν συστηματική αδιαφορία για την ασφάλεια, οι αρμόδιες εταιρείες θα μπορούσαν να χάσουν την άδεια λειτουργίας.
3. Αποκλεισμός από δημόσιες συμβάσεις
• Οι εμπλεκόμενες εταιρείες θα μπορούσαν να αποκλειστούν από κρατικά έργα για 10+ έτη.

Σύγκριση με την Πολιτική Ευθύνη

• Εφόσον το δυστύχημα προκλήθηκε από δημόσιες υπηρεσίες, η απόδοση πολιτικών ευθυνών δεν οδηγεί αυτόματα σε ποινικές διώξεις.
• Αντίθετα, αν εμπλέκονταν ιδιώτες, το ελληνικό δίκαιο θα είχε οδηγήσει σε άμεσες συλλήψεις και ποινικές διώξεις για κακουργήματα.
• Η διαφορά έγκειται στο ότι οι πολιτικοί υπάλληλοι προστατεύονται από ειδικά νομικά πλαίσια, ενώ οι ιδιώτες υφίστανται αυστηρότερες ποινικές συνέπειες.

Συμπέρασμα

Αν οι υπεύθυνοι του δυστυχήματος στα Τέμπη ήταν ιδιώτες και όχι πολιτικοί υπάλληλοι, θα αντιμετώπιζαν:

1. Ποινικές διώξεις με κάθειρξη έως 20 έτη για ανθρωποκτονία από αμέλεια.
2. Αστικές αποζημιώσεις εκατομμυρίων ευρώ προς τις οικογένειες των θυμάτων.
3. Διοικητικά πρόστιμα και ανάκληση αδειών λειτουργίας.

Η διαφορετική μεταχείριση των ιδιωτών και του πολιτικού προσωπικού δείχνει ότι το νομικό σύστημα παρέχει προστασία στα κυβερνητικά στελέχη, κάτι που δημιουργεί έντονες αντιδράσεις στην κοινωνία και εγείρει ζητήματα θεσμικής ευθύνης και διαφάνειας.

Ποιος ηταν ο μεσος ορος ηλικιας των νεκρων του ατυχηματος;

Το πόρισμα δεν αναφέρει συγκεκριμένο μέσο όρο ηλικίας για τους νεκρούς του δυστυχήματος στα Τέμπη. Ωστόσο, είναι γνωστό ότι πολλοί από τους επιβάτες ήταν νεαρά άτομα, κυρίως φοιτητές που επέστρεφαν στη Θεσσαλονίκη μετά το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας.

Από την ανάλυση των επιβατών που έχασαν τη ζωή τους:

• Οι περισσότεροι βρίσκονταν στο βαγόνι-εστιατόριο και στα πρώτα δύο βαγόνια της αμαξοστοιχίας​

• Οι στατιστικές αναλύσεις δείχνουν ότι μεγάλο ποσοστό των θυμάτων ήταν ηλικίας 18-30 ετών.

Αν υπολογιστεί ένας γενικός εκτιμώμενος μέσος όρος, με βάση τα δημοσιοποιημένα προφίλ των θυμάτων, φαίνεται πως κυμαίνεται περίπου στα 23-27 έτη. Ωστόσο, για ακριβή υπολογισμό, θα χρειαζόταν πλήρης λίστα ηλικιών των θυμάτων.

Η ερευνα στο διαδικτυο για παρομοια ατυχηματα για οποιοδηποτε κρατος τι αποτελεσματα δινει η αναλυση και η συγκριτικη αξιολογιση

Στην Ευρώπη, έχουν σημειωθεί αρκετά πολύνεκρα σιδηροδρομικά δυστυχήματα τις τελευταίες δεκαετίες. Παρακάτω παρουσιάζονται μερικά από τα σημαντικότερα, με έμφαση στα αίτια και τις συνέπειές τους:

1. Eschede, Γερμανία (1998)

Στις 3 Ιουνίου 1998, ένα τρένο υψηλής ταχύτητας (InterCity Express) εκτροχιάστηκε κοντά στο Eschede της Κάτω Σαξονίας, με αποτέλεσμα τον θάνατο 101 ανθρώπων και τον τραυματισμό 88. Το δυστύχημα προκλήθηκε από θραύση ενός τροχού, που οδήγησε σε εκτροχιασμό και σύγκρουση με γέφυρα, προκαλώντας την κατάρρευσή της.

Kathimerini

2. Alvia, Ισπανία (2013)

Στις 24 Ιουλίου 2013, το τρένο Alvia εκτροχιάστηκε κοντά στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα, με αποτέλεσμα 79 νεκρούς και περισσότερους από 140 τραυματίες. Το τρένο κινούνταν με ταχύτητα 190 χλμ/ώρα σε περιοχή με όριο 80 χλμ/ώρα. Ο μηχανοδηγός κατηγορήθηκε για αμέλεια, καθώς φέρεται να μιλούσε στο τηλέφωνο τη στιγμή του δυστυχήματος.

3. Viareggio, Ιταλία (2009)

Στις 29 Ιουνίου 2009, εμπορευματικό τρένο που μετέφερε υγροποιημένο φυσικό αέριο εκτροχιάστηκε στον σταθμό του Viareggio. Ακολούθησε έκρηξη και πυρκαγιά, με αποτέλεσμα 32 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους, κυρίως λόγω της φωτιάς που επεκτάθηκε σε κοντινές κατοικίες.

4. Montenegro (2006)

Στις 23 Ιανουαρίου 2006, επιβατικό τρένο εκτροχιάστηκε κοντά στην Ποντγκόριτσα, με αποτέλεσμα 45 νεκρούς και 184 τραυματίες. Το δυστύχημα αποδόθηκε σε αποτυχία των φρένων κατά την κατάβαση σε απότομη πλαγιά.

5. Siofok, Ουγγαρία (2003)

Στις 8 Μαΐου 2003, επιβατικό τρένο συγκρούστηκε με λεωφορείο σε ισόπεδη διάβαση κοντά στο Siofok, με αποτέλεσμα 33 νεκρούς, κυρίως Γερμανούς τουρίστες που επέβαιναν στο λεωφορείο.

Συγκριτική Αξιολόγηση με το Δυστύχημα στα Τέμπη (2023)

Το δυστύχημα στα Τέμπη, που σημειώθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2023, αποτελεί το πλέον πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Ελλάδα, με 57 νεκρούς. Σύμφωνα με το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, τα αίτια περιλαμβάνουν ανθρώπινα λάθη, ελλείψεις στο προσωπικό και χρόνια προβλήματα στον ελληνικό σιδηρόδρομο.

Skai

Κοινά Σημεία:

• Ανθρώπινα Λάθη: Όπως και στο δυστύχημα της Ισπανίας, έτσι και στα Τέμπη, τα ανθρώπινα λάθη έπαιξαν καθοριστικό ρόλο.
• Τεχνικές Αστοχίες: Στο Eschede και στο Viareggio, οι τεχνικές αστοχίες (θραύση τροχού, εκτροχιασμός) ήταν οι κύριες αιτίες, ενώ στα Τέμπη αναφέρθηκαν προβλήματα συντήρησης και υποδομών.
• Συνέπειες: Και στις δύο περιπτώσεις, οι συνέπειες ήταν καταστροφικές, με υψηλό αριθμό θυμάτων και τραυματιών.

Διαφορές:

• Αιτίες: Ενώ στα Τέμπη το δυστύχημα αποδίδεται κυρίως σε ανθρώπινα λάθη και ελλείψεις στο σύστημα, στο Eschede η αιτία ήταν καθαρά τεχνική (θραύση τροχού).
• Συνθήκες: Στο Viareggio, το φορτίο του τρένου (υγροποιημένο φυσικό αέριο) συνέβαλε στην έκταση της καταστροφής, κάτι που δεν ισχύει για τα Τέμπη.

Συμπερασματικά, τα σιδηροδρομικά δυστυχήματα στην Ευρώπη συχνά οφείλονται σε συνδυασμό ανθρώπινων λαθών και τεχνικών αστοχιών. Η τραγωδία στα Τέμπη αναδεικνύει την ανάγκη για βελτίωση των υποδομών, της συντήρησης και της εκπαίδευσης του προσωπικού, προκειμένου να αποτραπούν παρόμοια περιστατικά στο μέλλον.

Συγκριτική Ανάλυση του Δυστυχήματος στα Τέμπη με Άλλα Σιδηροδρομικά Δυστυχήματα στην Ευρώπη

Η τραγωδία στα Τέμπη (28 Φεβρουαρίου 2023) συγκρίνεται με άλλα πολύνεκρα σιδηροδρομικά δυστυχήματα της Ευρώπης, εστιάζοντας στα αίτια, τις συνθήκες, τις συνέπειες και τις ευθύνες. Παρακάτω ακολουθεί μια αναλυτική συγκριτική αξιολόγηση.

1. Βασικά Χαρακτηριστικά των Δυστυχημάτων

Δυστύχημα	Χώρα	Ημερομηνία	Νεκροί	Τραυματίες	Τύπος ατυχήματος
Τέμπη	Ελλάδα	28/02/2023	57	85+	Μετωπική σύγκρουση επιβατικής και εμπορικής αμαξοστοιχίας
Eschede	Γερμανία	03/06/1998	101	88	Εκτροχιασμός λόγω θραύσης τροχού
Santiago de Compostela	Ισπανία	24/07/2013	79	140+	Εκτροχιασμός λόγω υπερβολικής ταχύτητας
Viareggio	Ιταλία	29/06/2009	32	26	Εκτροχιασμός εμπορικού τρένου με επικίνδυνο φορτίο (έκρηξη)
Montenegro	Μαυροβούνιο	23/01/2006	45	184	Αστοχία φρένων και εκτροχιασμός

2. Αιτίες και Συνθήκες του Δυστυχήματος

Δυστύχημα	Κύρια Αιτία	Δευτερεύουσες Αιτίες	Τεχνική Κατάσταση
Τέμπη	Ανθρώπινο λάθος (σταθμάρχης)	Έλλειψη σηματοδότησης, ανεπάρκεια συστημάτων ασφαλείας	Υποδομές σε κακή κατάσταση, χρόνια έλλειψη συντήρησης
Eschede	Τεχνική αστοχία (θραύση τροχού)	Αποτυχία έγκαιρης ανίχνευσης του ελαττώματος	Σύγχρονο τρένο υψηλής ταχύτητας (ICE), αλλά ανεπαρκής έλεγχος τροχών
Santiago	Υπερβολική ταχύτητα (190 km/h σε όριο 80 km/h)	Ανθρώπινο λάθος (ο μηχανοδηγός μιλούσε στο τηλέφωνο)	Το δρομολόγιο δεν διέθετε σύστημα αυτόματης επιβράδυνσης
Viareggio	Εκτροχιασμός δεξαμενοφόρου βαγονιού	Διάβρωση αξόνων, κακή συντήρηση	Μεταφορά επικίνδυνων υλικών χωρίς αυστηρά μέτρα ασφαλείας
Montenegro	Βλάβη στα φρένα κατά την κάθοδο	Υπερφόρτωση επιβατών	Παλαιός εξοπλισμός, αδυναμία διαχείρισης ταχύτητας σε απότομη κατηφόρα

3. Συνέπειες και Διοικητική Αντίδραση

Δυστύχημα	Άμεσες Επιπτώσεις	Κυβερνητική Αντίδραση	Αποτέλεσμα Διερεύνησης
Τέμπη	Διακοπή σιδηροδρομικών δρομολογίων, μαζικές διαδηλώσεις	Παραίτηση υπουργού, σύσταση ερευνητικής επιτροπής	Ελλιπή μέτρα ασφαλείας, κακοδιαχείριση συντήρησης και προσωπικού
Eschede	Καθυστέρηση στον εντοπισμό και διάσωση	Μεγάλες αποζημιώσεις στις οικογένειες	Προβλήματα στον σχεδιασμό τροχών, αλλαγές στους κανονισμούς συντήρησης
Santiago	Συγκλονισμός κοινής γνώμης, αυστηρότερος έλεγχος στα δρομολόγια	Ο μηχανοδηγός τέθηκε σε δίκη και καταδικάστηκε	Έλλειψη αυτόματων συστημάτων επιβράδυνσης, ευθύνη και της διαχειρίστριας εταιρείας
Viareggio	Εκτεταμένες υλικές ζημιές, νομικές διώξεις	Πολυετής δικαστική διαμάχη, αποζημιώσεις	Ευθύνη της εταιρείας λόγω κακής συντήρησης αξόνων
Montenegro	Μαζικές κηδείες, εθνικό σοκ	Παραίτηση του υπουργού μεταφορών	Κακές συνθήκες συντήρησης και έλλειψη εφεδρικών συστημάτων πέδησης

4. Νομικές και Πολιτικές Επιπτώσεις

Δυστύχημα	Δικαστικές Διώξεις	Κυβερνητικές Αλλαγές	Αποζημιώσεις
Τέμπη	Διώξεις κατά του σταθμάρχη και άλλων υπαλλήλων	Παραίτηση υπουργού Μεταφορών	Δικαστικές αξιώσεις σε εξέλιξη
Eschede	Καμία ποινική δίωξη, μόνο αστικές αποζημιώσεις	Αναθεώρηση διαδικασιών συντήρησης	30+ εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις
Santiago	Ο μηχανοδηγός καταδικάστηκε σε 4 χρόνια φυλάκιση	Βελτίωση μέτρων ασφαλείας σε σιδηρόδρομους	Αποζημιώσεις άνω των 50 εκατ. ευρώ
Viareggio	Καταδίκη ανώτερων στελεχών της εταιρείας	Αυστηρότερες προδιαγραφές για εμπορευματικά τρένα	Μεγάλες αποζημιώσεις σε οικογένειες θυμάτων
Montenegro	Διώξεις σε μηχανικούς και διευθυντές του σιδηροδρόμου	Επανεξέταση του σιδηροδρομικού δικτύου	Περιορισμένες αποζημιώσεις

 

 

5. Συμπεράσματα και Βαθμολογία Ασφαλείας

Κριτήριο	Τέμπη (Ελλάδα)	Eschede (Γερμανία)	Santiago (Ισπανία)	Viareggio (Ιταλία)	Montenegro
Ανθρώπινο λάθος	✅✅✅✅	✅	✅✅✅	✅	✅✅
Τεχνική βλάβη	✅✅	✅✅✅✅✅	✅	✅✅✅✅	✅✅✅
Έλλειψη συστημάτων ασφαλείας	✅✅✅✅✅	✅✅	✅✅✅✅	✅✅✅	✅✅✅✅
Κυβερνητική ευθύνη	✅✅✅✅✅	✅✅	✅✅✅	✅✅✅✅	✅✅✅✅
Νομική αντιμετώπιση	✅✅	✅✅✅✅	✅✅✅✅✅	✅✅✅✅✅	✅✅✅

✅ = Χαμηλή/ελαφριά επίδραση, ✅✅✅✅✅ = Πολύ σοβαρή επίδραση

Τελική Εκτίμηση

Η τραγωδία στα Τέμπη μοιράζεται χαρακτηριστικά με άλλα δυστυχήματα, αλλά ξεχωρίζει λόγω της κρατικής αμέλειας, της ανεπάρκειας συντήρησης και της έλλειψης αυτοματοποιημένων συστημάτων ασφαλείας. Σε αντίθεση με χώρες όπως η Γερμανία και η Ισπανία, όπου έγιναν ριζικές αλλαγές μετά από τέτοια ατυχήματα, στην Ελλάδα οι αντιδράσεις ήταν περισσότερο πολιτικές και λιγότερο δομικές.

Η περίπτωση των Τεμπών παραμένει ένα από τα πλέον σοκαριστικά παραδείγματα αποτυχίας πρόληψης σιδηροδρομικού δυστυχήματος στην Ευρώπη.

Ποια ειναι τα αποτελεσματα της συγκριτικης αναλυσης με επιπροσθετο παραγοντα την υπαρξη εφλεκτου υλικου το οποιο δεν ηταν δηλωμενο; και ισως κρυμμενο;

Στο πλαίσιο της διερεύνησης του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη, προέκυψαν ερωτήματα σχετικά με την πιθανή ύπαρξη μη δηλωμένων εύφλεκτων υλικών που ενδέχεται να συνέβαλαν στην ένταση της πυρκαγιάς. Συγκεκριμένα, το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναφέρει ότι τα υλικά που επίσημα μεταφέρονταν δεν επαρκούν για να εξηγήσουν την έκταση της πυρόσφαιρας, υποδεικνύοντας την πιθανή παρουσία άγνωστου καυσίμου

Powergame

Παρόμοια περιστατικά έχουν καταγραφεί και σε άλλα σιδηροδρομικά δυστυχήματα στην Ευρώπη, όπου η παρουσία μη δηλωμένων ή κρυφών εύφλεκτων υλικών επιδείνωσε τις συνέπειες:

1. Δυστύχημα στο Viareggio, Ιταλία (2009)

·         Περιγραφή: Στις 29 Ιουνίου 2009, εμπορευματικό τρένο που μετέφερε υγροποιημένο φυσικό αέριο εκτροχιάστηκε στον σταθμό του Viareggio. Η διαρροή του αερίου προκάλεσε έκρηξη και πυρκαγιά, με αποτέλεσμα 32 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους, κυρίως λόγω της φωτιάς που επεκτάθηκε σε κοντινές κατοικίες.

·         Αιτίες: Η κακή συντήρηση των αξόνων του βαγονιού οδήγησε σε εκτροχιασμό. Αν και το φορτίο ήταν δηλωμένο, η ανεπαρκής συντήρηση και οι ελλείψεις στα μέτρα ασφαλείας συνέβαλαν στην καταστροφή.

2. Δυστύχημα στο Eschede, Γερμανία (1998)

·         Περιγραφή: Στις 3 Ιουνίου 1998, ένα τρένο υψηλής ταχύτητας εκτροχιάστηκε κοντά στο Eschede της Κάτω Σαξονίας, με αποτέλεσμα τον θάνατο 101 ανθρώπων.

·         Αιτίες: Η θραύση ενός τροχού οδήγησε σε εκτροχιασμό και σύγκρουση με γέφυρα. Δεν υπήρξε αναφορά για μη δηλωμένα εύφλεκτα υλικά, αλλά το περιστατικό ανέδειξε την ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους συντήρησης.

 

 

Συγκριτική Αξιολόγηση

·         Δηλωμένα vs. Μη Δηλωμένα Φορτία: Στο Viareggio, το επικίνδυνο φορτίο ήταν δηλωμένο, αλλά η κακή συντήρηση οδήγησε στην καταστροφή. Στα Τέμπη, υπάρχουν υποψίες για μη δηλωμένα εύφλεκτα υλικά, γεγονός που περιπλέκει την αξιολόγηση των αιτιών και των ευθυνών.

·         Συνέπειες της Απόκρυψης: Η παρουσία μη δηλωμένων εύφλεκτων υλικών μπορεί να αυξήσει δραματικά την ένταση μιας πυρκαγιάς, καθιστώντας δυσκολότερη την αντιμετώπισή της και αυξάνοντας τον αριθμό των θυμάτων. Επιπλέον, η απόκρυψη τέτοιων υλικών παραβιάζει κανονισμούς ασφαλείας και δυσχεραίνει τις επιχειρήσεις διάσωσης.

·         Νομικές και Πολιτικές Επιπτώσεις: Η απόκρυψη επικίνδυνων φορτίων μπορεί να οδηγήσει σε αυστηρές νομικές κυρώσεις για τις εμπλεκόμενες εταιρείες και τα άτομα που ευθύνονται. Στο Viareggio, ανώτερα στελέχη της εταιρείας καταδικάστηκαν λόγω ελλείψεων στη συντήρηση. Στα Τέμπη, η διερεύνηση της πιθανής ύπαρξης μη δηλωμένων υλικών μπορεί να επιφέρει πρόσθετες νομικές συνέπειες.

Συμπερασματικά, η παρουσία μη δηλωμένων ή κρυφών εύφλεκτων υλικών σε σιδηροδρομικές μεταφορές αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καταστροφικών συνεπειών σε περίπτωση ατυχήματος. Η διαφάνεια και η αυστηρή τήρηση των κανονισμών μεταφοράς επικίνδυνων υλικών είναι απαραίτητες για την πρόληψη τέτοιων τραγωδιών.

Ποιες θα πρεπει να ειναι οι ευθυνες των μελων της κυβερνησης οταν ο υπουργος μεταφορων της κυβερνησης, πριν το ατυχημα στα Τεμπη, δηλωνε στην βουλη οτι τα τρενα ειναι ασφαλη; και ενω η κυβερνηση και οι βουλευτες των επικροτουσαν; ενω η ευρωπαικη ενωση το 2019 μιλουσε για πλημελη μετρα ασφαλειας; δεν διδονται στους κυβερνητικους πιστοποιησης εγγραφες οτι οσα λεγονται ευσταθουν πραγματικα; τι ακριβως ζηταει ενας πρωθυπουργος για τετοια θεματα;

Η τραγωδία στα Τέμπη ανέδειξε σοβαρά ζητήματα σχετικά με την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα και τις ευθύνες της κυβέρνησης. Πριν από το δυστύχημα, ο τότε Υπουργός Μεταφορών είχε δηλώσει στη Βουλή ότι τα τρένα είναι ασφαλή, με την υποστήριξη των βουλευτών της κυβέρνησης. Ωστόσο, το 2019, η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε επισημάνει ελλείψεις στα μέτρα ασφαλείας των ελληνικών σιδηροδρόμων.

Ευθύνες Κυβερνητικών Μελών:

1.       Παραπλανητικές Δηλώσεις: Οι διαβεβαιώσεις περί ασφάλειας των τρένων, παρά τις αντίθετες ευρωπαϊκές εκθέσεις, υποδεικνύουν είτε άγνοια είτε σκόπιμη παραπλάνηση του κοινού. Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι οφείλουν να ενημερώνονται πλήρως πριν προβούν σε τέτοιες δηλώσεις.

2.       Αγνόηση Ευρωπαϊκών Προειδοποιήσεων: Η μη συμμόρφωση με τις επισημάνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για πλημμελή μέτρα ασφαλείας αποτελεί σοβαρή παράλειψη, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια.

3.       Έλλειψη Εσωτερικών Ελέγχων: Η απουσία μηχανισμών που να επαληθεύουν την ακρίβεια των δηλώσεων και την πραγματική κατάσταση των υποδομών υποδηλώνει διοικητική ανεπάρκεια.

Διαδικασίες Πιστοποίησης:

Πριν από δημόσιες δηλώσεις, οι αρμόδιοι υπουργοί θα πρέπει να λαμβάνουν λεπτομερείς αναφορές από:

·         Τεχνικές Υπηρεσίες: Αξιολόγηση της κατάστασης των υποδομών.

·         Ανεξάρτητες Αρχές: Έλεγχος συμμόρφωσης με τα πρότυπα ασφαλείας.

·         Διεθνείς Οργανισμούς: Συμμόρφωση με ευρωπαϊκές οδηγίες και κανονισμούς.

Ρόλος του Πρωθυπουργού:

Ο Πρωθυπουργός οφείλει να διασφαλίζει ότι:

·         Υπάρχουν Αποτελεσματικοί Μηχανισμοί Ελέγχου: Για την επαλήθευση της ακρίβειας των πληροφοριών που παρέχονται από τους υπουργούς.

·         Εφαρμόζονται οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες: Προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα ασφαλείας.

·         Υπάρχει Διαφάνεια και Λογοδοσία: Σε περιπτώσεις παραλείψεων ή ψευδών δηλώσεων, να αναλαμβάνονται οι ανάλογες ευθύνες.

Συμπερασματικά, η κυβέρνηση φέρει σημαντική ευθύνη όταν οι δηλώσεις της σχετικά με την ασφάλεια των υποδομών δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ιδίως όταν υπάρχουν προειδοποιήσεις από διεθνείς οργανισμούς. Η διασφάλιση της ακρίβειας των πληροφοριών και η συμμόρφωση με τα πρότυπα ασφαλείας είναι κρίσιμες για την προστασία της δημόσιας ασφάλειας.